Verbetering toegang tot het recht voor kwetsbare werknemers

Arbeidsmigranten in Nederland hebben vaak een kwetsbare positie en beperkte toegang tot het recht. Dit komt onder meer doordat zij nieuw zijn in Nederland en de taal niet spreken, onbekend zijn met procedures, onvoldoende hulp en ondersteuning krijgen en belemmeringen in het rechtssysteem ervaren. Wanneer zij in moeilijke situaties zitten, weten zij vaak nog onvoldoende waar zij recht op hebben en hoe zij die rechten kunnen opeisen.

Het Aanjaagteam adviseert een laagdrempelige vorm van geschilbeslechting om de toegang tot het recht voor arbeidsmigranten te verbeteren. Maar de problematiek is breder dan alleen geschilbeslechting. Daarom is verkend wat nog meer nodig is om toegang tot het recht te verbeteren voor kwetsbare werknemers, waaronder arbeidsmigranten. Samen met partners van binnen en buiten het Rijk wordt gewerkt aan: het verbeteren van informatievoorziening, advies en ondersteuning aan rechtszoekenden en laagdrempelige geschilbeslechting via de kantonrechter. 

Verbeteren informatievoorziening 

Met het project Work in NL (WIN) werkt het ministerie van SZW aan landelijk dekkende informatievoorziening. Zo worden er in de 35 arbeidsmarktregio’s fysieke en mobiele informatiepunten gecreëerd. Hier kunnen arbeidsmigranten op een laagdrempelige manier informatie en advies krijgen over onder meer hun rechten en plichten. Ook werkt het ministerie met de website WorkinNL aan goede digitale informatievoorziening en zet het in op informatievoorziening in landen van herkomst. 

Lees hier meer over op de pagina Betere ondersteuning voor arbeidsmigranten.  

Advies en ondersteuning aan rechtszoekenden 

Bij advies en ondersteuning aan rechtzoekenden spelen vakbonden en andere rechtshulpverleners, zoals het Juridisch Loket en sociaal raadslieden, een belangrijke rol. Vakbonden kunnen hulp en advies verlenen en optreden in collectieve acties als er sprake is van meerdere conflicten bij dezelfde werkgever. Door de samenwerking tussen de ministeries van SZW, JenV en het Juridisch Loket kunnen arbeidsmigranten gericht advies en ondersteuning krijgen.  

Lees meer over de laagdrempelige en meertalige rechtshulp van het Juridisch Loket.  

Laagdrempelige geschilbeslechting via de kantonrechter 

De minister voor Rechtsbescherming heeft regelgeving opgesteld voor een experiment. Binnen dit experiment kunnen werknemers met een vordering vanuit een arbeidsovereenkomst een vereenvoudigde en snellere procedure starten bij de kantonrechter. Het experiment staat ook open voor geldvorderingen van een natuurlijk persoon tot een maximum van € 5.000. Een natuurlijk persoon is een particulier die vanuit zijn eigen naam of vanuit die van zijn beroep of bedrijf handelt. 

Wat is een vordering? 

Een vordering is kort gezegd een eis of aanspraak op iets. Vaak gaat het om een geldvordering. Maar het kan ook een vordering zijn tot het geven of doen van iets. Een vordering ontstaat vaak uit een overeenkomst, wanneer de ene persoon diens kant van de overeenkomst is nagekomen en de tegenprestatie van de ander opeist. 

Het experiment duurt 3 jaar en start begin 2025. Werknemers kunnen de procedure starten bij de deelnemende rechtbanken in Den Haag, Overijssel, Rotterdam en Zeeland-West-Brabant. 

Laagdrempelig 

Het experiment is laagdrempelig, omdat werknemers de zaak met een (digitaal) aanvraagformulier kunnen indienen in plaats van met een dagvaarding. Ook wordt in alle gevallen een zitting gepland om het geschil te bespreken. Daarnaast wordt tijdens de procedure op verschillende momenten contact gezocht met de partijen om hen te infomeren over de procedure en te benadrukken dat het belangrijk is om op de zitting te verschijnen. Dit gebeurt telefonisch of per e-mail. Verder kunnen kwetsbare werknemers gratis gebruikmaken van een tolk.  

Evaluatie 

Het experiment wordt tussentijds en na afloop geëvalueerd. Zo wordt beoordeeld of deze laagdrempelige procedure ook bij andere rechtbanken kan worden ingevoerd. 

Lees meer over het experiment.