Betere ondersteuning voor arbeidsmigranten

Goede ondersteuning voor arbeidsmigranten is noodzakelijk, zodat zij volwaardig kunnen werken, wonen en leven in Nederland. Dit vraagt van de overheid en andere partijen om gerichte en duidelijke informatievoorziening, hulp en dienstverlening, in de eigen taal en op het juiste moment.  

Het bereiken van arbeidsmigranten gebeurt via fysieke en mobiele informatiepunten, sleutelpersonen, werkgevers, sociale media en informatie in landen van herkomst.  

Project Work in NL (WIN) 

Met het project Work in NL (WIN) werkt het ministerie van SZW aan landelijk dekkende informatievoorziening, hulp en dienstverlening aan (EU-)arbeidsmigranten. Dit gebeurt in samenwerking met publieke en private partijen, sociale partners en specialistische organisaties. Onderdeel van het project is ook om de toegang tot het recht te verbeteren. De infographic project Work in NL biedt een schematisch overzicht van de verschillende onderdelen waaraan het project werkt. Hieronder staat per onderdeel meer informatie. 

WIN-punten arbeidsmarktregio 

Het is belangrijk om ondersteuning dicht bij de arbeidsmigranten te organiseren. Daarom worden in de 35 arbeidsmarktregio’s fysieke en mobiele informatiepunten gecreëerd. Hier kunnen arbeidsmigranten op een laagdrempelige manier informatie en advies krijgen over onder meer hun werk, huisvesting en welzijn, en over hun rechten en plichten. Ook kunnen arbeidsmigranten er misstanden melden. Regio’s bepalen zelf hoe ze het informatiepunt vormgeven. Zo heeft de provincie Noord-Brabant meerdere fysieke en mobiele informatiepunten, en de gemeente Den Haag een mobiel informatiepunt waarmee ze door de stad rijden. 

Informatiepunten

Breda

Stadskantoor Gemeente

Den Haag

Mobiel informatiepunt Work in The Hague

Eindhoven

Stadhuis

Helmond

Algemeen Centraal Kantoor (LEV)

Rotterdam-West

Informatiepunt Bulgaarsestraat

Rotterdam-Zuid

Informatiepunt Pleinweg

Tilburg

Bibliotheek

Utrecht

International Center

Veghel

Informatiepunt Meierijstad

Venlo

Bibliotheek

Venlo

Buurthuis Muspelheim

Venlo

RNI-Loket

Waalwijk

Bibliotheek

Specialistische hulp 

Wanneer arbeidsmigranten complexe(re) problemen of heel specifieke hulpbehoeften hebben, begeleiden de informatiepunten hen naar specialistische hulp. Zo biedt het Juridisch Loket juridische ondersteuning en kunnen het UWV, de SVB en de Belastingdienst helpen met het aanvragen van toeslagen en uitkeringen. Ook andere partijen zoals FairWork en stichting Barka kunnen waar nodig specialistische hulp bieden, net als organisaties die vanuit de doelgroep zelf zijn georganiseerd, zoals POLKA. Maar het kan ook zijn dat een arbeidsmigrant zich wil ontwikkelen of ander werk zoekt. De informatiepunten zorgen ervoor dat arbeidsmigranten met al deze behoeften goed verder worden geholpen.  

Aanbod werkgevers 

Werkgevers staan in nauw contact met arbeidsmigranten en spelen daarom een belangrijke rol in het verbeteren van de ondersteuning. Bijvoorbeeld door extra activiteiten en ontwikkelmogelijkheden aan te bieden in de regio voor (bij hen werkzame) arbeidsmigranten. Denk hierbij aan het organiseren van taalonderwijs of het aanbieden van inburgeringscursussen. Het is belangrijk dat werkgevers- en werknemersorganisaties hierbij betrokken worden en er gezamenlijk verschillende opties voor ondersteuning worden gecreëerd.

Digitale informatievoorziening 

Naast fysieke ondersteuning is goede digitale informatievoorziening belangrijk. Sinds 2020 bestaat de website WorkinNL, waar arbeidsmigranten in 9 talen informatie over werken, wonen en leven in Nederland kunnen vinden. Binnen het project WIN wordt een plan gemaakt om de website te verbeteren. Daarbij wordt ook gekeken naar bestaande informatievoorzieningen, zoals websites en apps. Doel hiervan is om een eenduidig en gecoördineerd aanbod te creëren voor arbeidsmigranten. 

Landelijke ondersteuning 

Regio’s en andere betrokken partijen moeten goed geholpen worden in de opbouw van activiteiten voor de ondersteuning van arbeidsmigranten. Hierbij is het belangrijk om te komen tot een uniform aanbod in de regio’s, zodat arbeidsmigranten in alle regio’s kunnen rekenen op dezelfde ondersteuning. Daarom richt het ministerie van SZW een landelijke ondersteuningsstructuur (LOS) in.  

De LOS ondersteunt het project WIN en ontwikkelt hiervoor een gezamenlijk communicatieplan (inclusief een toolkit met communicatiemiddelen), ondersteunt de landelijke uitrol van regionale informatiepunten, biedt trainingen aan medewerkers van de punten en faciliteert onderlinge kennisdeling. Daarnaast zorgt de LOS dat signalen uit de praktijk opgevolgd worden en dat daarmee het beleid en de informatievoorziening blijvend verbeterd worden. 

Informatievoorziening in landen van herkomst 

Goede informatievoorziening in Nederland alleen is niet voldoende. Het is ook belangrijk dat arbeidsmigranten voorafgaand aan hun vertrek voorlichting krijgen in het land van herkomst over werken, wonen en leven in Nederland. Binnen het project WIN wordt samen met landen van herkomst gewerkt om bijvoorbeeld via vakbonden of vervoersbedrijven (zoals FlixBus) informatie te verspreiden. Zo worden arbeidsmigranten voorbereid op werken, wonen en leven in een andere omgeving met een andere cultuur en geïnformeerd over de geldende wet- en regelgeving.  

Verbeteren toegang tot het recht 

Arbeidsmigranten weten vaak nog onvoldoende waar ze recht op hebben en hoe ze die rechten kunnen opeisen. Onderdeel van project WIN is om de toegang tot het recht en juridische dienstverlening voor arbeidsmigranten te verbeteren. Dit wordt gedaan door arbeidsmigranten beter te informeren en met partners van binnen en buiten het Rijk in te zetten op betere ondersteuning en laagdrempelige toegang tot de rechter. Zo is het Juridisch Loket begonnen met het aanbieden van meertalige rechtshulp die aansluit op de specifieke situatie van de arbeidsmigrant. Ook start er in 2025 een experiment met een vereenvoudigde en versnelde procedure bij de kantonrechter voor kwetsbare werknemers, waaronder arbeidsmigranten.  

Lees hier meer over op de pagina Verbetering toegang tot het recht voor kwetsbare werknemers.