Goede voorbeelden uitwisselen en leren van elkaar

Op donderdag 23 mei 2024 organiseerde het IPA samen met de VNG het congres ‘Arbeidsmigratie in Goede Banen’. Samen met betrokken partijen bespraken we de stand van zaken 3 jaar na de aanbevelingen van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten. Tijdens het congres overhandigde Martijn Balster, wethouder gemeente Den Haag en voorzitter Bestuurlijke Klankbordgroep Arbeidsmigranten VNG, en Rian van Dam, burgemeester gemeente Hollands Kroon, de handreiking ‘Effectrapportage bij nieuwe bedrijvigheid’ aan Van Gennip. De effectrapportage is onderdeel van de aanbevelingen en ondersteunt gemeenten om vroegtijdig in kaart te brengen wat de effecten van grootschalige bedrijfsvestigingen of -uitbreidingen zijn op de huisvesting van arbeidsmigranten. De handreiking is ontwikkeld door de VNG in overleg met de ministeries van SZW, BZK en EZK. Ook was er aandacht voor het project Work in NL (WIN), een initiatief van het ministerie van SZW om kwetsbare werknemers, waaronder EU-arbeidsmigranten, landelijk van informatievoorziening, hulp en dienstverlening te voorzien. Lees het verslag van het congres. 

Sinds 1 januari 2024 heeft de provincie Noord-Brabant meerdere fysieke en mobiele informatiepunten voor arbeidsmigranten. Hier kunnen arbeidsmigranten informatie en advies krijgen over onder andere hun werk, huisvesting en welzijn. Jan Goijaarts, wethouder bij de gemeente Meierijstad, en Monique Ondersteijn, projectleider van het informatiepunt in Noordoost-Brabant, delen hun eerste ervaringen en geleerde lessen. Monique: “De meeste arbeidsmigranten zijn niet gewend om met vragen of klachten bij de overheid aan te kloppen. We moeten daarom echt hun vertrouwen zien te winnen.” Lees het praktijkverhaal. 

Vijf gemeenten doen mee aan een experiment van het ministerie van BZK waarin ze als aangewezen bestuursorgaan (abo) bevoegd zijn om tijdelijke verblijfsadressen van arbeidsmigranten te actualiseren. De gemeenten Aalsmeer en Hollands Kroon delen de eerste resultaten. Demelsa Geurtz, medewerker persoonsinformatie bij de gemeente Aalsmeer: “Door het experiment hebben we beter zicht op de uitzendbureaus die actief zijn in Hollands Kroon. Ook weten we dat veel arbeidsmigranten verblijven op adressen waarvoor de gemeente geen vergunning heeft verleend.” Lees het praktijkverhaal. 

De beoogde ingangsdatum van de Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (Wtta) is met een jaar verschoven. De wet moest op 1 januari 2025 in werking treden, maar minister Van Gennip heeft in een brief aan de Tweede Kamer laten weten dat die datum niet haalbaar is. Het uitstel komt onder andere doordat de uitvoeringstoets van de screeningsautoriteit Justis meer tijd kost. De toets moet bepalen of Justis kan functioneren als toelatende instantie binnen het toelatingsstelsel. De wet moet per 1 januari 2026 in werking treden.  

In opdracht van het ministerie van SZW is onderzoeksinstituut Risbo dit jaar gestart met een meerjarig onderzoek naar de ervaringen van EU-arbeidsmigranten met betrekking tot hun positie in Nederland. Daarnaast onderzoekt Risbo of de veranderde ervaringen een (gedeeltelijk) gevolg kunnen zijn van de uitgevoerde aanbevelingen van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten. Projectleider Youri Seidler: “Er is weinig grootschalig onderzoek gedaan waarin met arbeidsmigranten zelf is gesproken. Wij doen een tevredenheidsonderzoek. We vragen de arbeidsmigranten bijvoorbeeld hoe tevreden ze zijn over hun werk en huisvesting, en of ze zich gewaardeerd voelen.” Lees meer over het onderzoek.