Van elkaar leren tijdens congres ‘Van Migratie tot Participatie’
Op 16 mei 2024 vond het landelijke congres ‘Van Migratie tot Participatie' plaats in het Beatrixgebouw in Utrecht. De dag stond in het teken van samenwerken en het delen van oplossingen binnen de brede migratieketen: van asielopvang tot arbeidsmigratie.
Dagvoorzitter Katinka Baehr en Anita Bastiaans, bestuurslid van het COA, openden het congres. Bastiaans benadrukte dat het belangrijk is dat nieuwkomers vanaf dag één kunnen meedoen in de samenleving. Vervolgens bepraken filosoof Ad Verbrugge, docent en onderzoeker migratiebeleid Karin Geuijen en directeur van Instituut Clingendael Monika Sie de voor- en nadelen van migratie. Ook deelden ze goede voorbeelden, zoals een kleinschalige asielopvang in Duitsland die ook studio's biedt aan kunstenaars en dienstdoet als hotel, café en restaurant.
Deelsessies
Na de opening konden deelnemers een informatiemarkt bezoeken en diverse deelsessie volgen. Over het thema arbeidsmigratie vonden 4 deelsessies plaats:
Minicollege arbeidsmigratie
Het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten onder leiding van Emile Roemer bracht in 2020 twee rapporten uit. Met een aantal belangrijke aanbevelingen uit die rapporten moeten gemeenten aan de slag. Maar wat betekent dit nu eigenlijk voor gemeenten? In dit minicollege nam de VNG de deelnemers mee in het brede vraagstuk en relevante ontwikkelingen. Onder andere op het gebied van huisvesting, registratie, zorg en welzijn, en toezicht en handhaving.
Zorg en welzijn voor EU-arbeidsmigranten: de rol van de gemeenten
Door zware werk- en woonomstandigheden hebben arbeidsmigranten meer kans op gezondheidsproblemen. Daarnaast zijn ze voor toegang tot zorg vaak afhankelijk van hun werkgever of degene die hen huisvest, omdat ze niet weten waar ze terecht kunnen en/of geen Nederlands spreken. Deze afhankelijkheidsrelatie maakt hen kwetsbaar. In deze sessie deelden de VNG en Pharos tips voor gemeenten om de zorg voor en het welzijn van arbeidsmigranten te verbeteren. Bijvoorbeeld door informatiepunten op te zetten en arbeidsmigranten taallessen te bieden.
Effectrapportage bij nieuwe bedrijvigheid
Tijdens het IPA-congres op 23 mei overhandigde de VNG de eerste publieksversie van de effectrapportage bij nieuwe bedrijvigheid (hierna effectrapportage) aan minister Karien van Gennip (ministerie van SZW). De effectrapportage ondersteunt gemeenten bij het vroegtijdig in kaart brengen van de effecten van nieuwe grootschalige bedrijfsvestigingen op de huisvesting van arbeidsmigranten. In deze sessie kregen de deelnemers alvast een sneak preview van de rapportage.
Publiek-private samenwerking rondom EU-arbeidsmigranten
De Politie Utrecht is in januari 2023 gestart met een pilot om overlast door EU-arbeidsmigranten tegen te gaan. Dit is een publiek-private samenwerking. In deze sessie deelde de politie de gemaakte stappen en geleerde lessen tot nu toe.
Het congres werd georganiseerd door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de ministeries van Justitie en Veiligheid, Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.